Giải mã các chỉ số dầu nhớt: Người dùng xe máy và ô tô cần biết

cách đọc hiểu chỉ số dầu nhớt cơ bản

Dầu nhớt đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sự ổn định và kéo dài tuổi thọ của động cơ. Bên cạnh chức năng bôi trơn và làm mát, dầu nhớt còn là “lá chắn” bảo vệ các bộ phận bên trong động cơ khỏi sự hao mòn và tích tụ cặn bẩn. Tuy nhiên, trên các chai dầu nhớt lại có rất nhiều chỉ số dầu nhớt phức tạp như SAE, API, ACEA… gây không ít khó khăn cho người sử dụng. Vì vậy, hãy cùng REXOIL khám phá các chỉ số dầu nhớt này, từ đó đưa ra lựa chọn thông minh và khai thác tối đa hiệu suất động cơ nhé.

Khái niệm chỉ số dầu nhớt

Chỉ số dầu nhớt là những thông tin kỹ thuật chính xác được nhà sản xuất cung cấp trên bao bì, thể hiện các thuộc tính lý hóa và mức độ phù hợp của dầu với từng loại động cơ. Nhờ đó, người sử dụng có cơ sở để đánh giá và lựa chọn loại dầu nhớt đáp ứng tốt nhất các yếu tố như nhiệt độ, điều kiện làm việc và yêu cầu về hiệu suất của động cơ.

Các thông tin chỉ số dầu nhớt có trên sản phẩm

Hướng dẫn cách xem các chỉ số dầu nhớt

Chức năng chính của dầu nhớt

Dầu nhớt đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ và duy trì hiệu suất động cơ. Dưới đây là các chức năng chính của dầu nhớt mà bạn cần nắm rõ:

  • Bôi trơn động cơ: Như một lớp đệm mềm mại, dầu nhớt ngăn chặn sự cọ xát trực tiếp giữa các bộ phận kim loại chuyển động, kéo dài tuổi thọ và giảm hao mòn cho động cơ.
  • Làm kín: Dầu nhớt lấp đầy các khe hở nhỏ giữa piston và xi-lanh, giúp duy trì áp suất nén tối ưu và nâng cao hiệu suất đốt cháy nhiên liệu.
  • Giải nhiệt: Quá trình vận hành sinh ra nhiệt lượng lớn và dầu nhớt đóng vai trò như một hệ thống làm mát bằng cách hấp thụ và phân tán nhiệt lượng phát sinh trong động cơ.
  • Làm sạch: Nhờ các chất phụ gia đặc biệt, dầu nhớt cuốn trôi các tạp chất và cặn bẩn sinh ra trong quá trình hoạt động, giữ cho động cơ luôn sạch sẽ.
  • Chống ăn mòn, oxi hóa: Một lớp màng dầu mỏng bao phủ các chi tiết kim loại, ngăn chặn sự tiếp xúc với oxi và các tác nhân gây ăn mòn.

Chính những chức năng thiết yếu này giúp động cơ xe của bạn vận hành ổn định, tiết kiệm nhiên liệu và bền bỉ với thời gian.

Xem thêm:

Nhớt 2 thì là gì? Cách lựa chọn nhớt 2 thì tốt nhất

Tìm hiểu về Kim phun nhiên liệu ô tô bị tắc nghẽn

Các chỉ số dầu nhớt quan trọng cần biết

Chỉ số API

API, viết tắt của American Petroleum Institute (Hiệp hội Dầu mỏ Hoa Kỳ), là một tiêu chuẩn quốc tế quan trọng để đánh giá chất lượng dầu nhớt động cơ xăng và diesel. Các ký hiệu API trên bao bì sản phẩm là “chìa khóa” giúp người dùng phân biệt và lựa chọn loại dầu phù hợp.

Trong hệ thống phân loại API:

  • Dầu nhớt cho động cơ xăng được nhận diện bởi chữ “S” (Service) đi kèm các chữ cái tiếp theo như A, B,… J, L, M, N, P.
  • Dầu nhớt cho động cơ diesel được ký hiệu bằng chữ “C” (Commercial) cùng các chữ cái F, G,… I, J, K, FA-4.

Chữ cái thứ hai sau “S” hoặc “C” thể hiện cấp độ chất lượng. Theo quy tắc, chữ cái càng gần cuối bảng chữ cái, chất lượng dầu càng cao, đáp ứng tốt hơn các tiêu chí về bảo vệ động cơ, tiết kiệm nhiên liệu, tuổi thọ dầu, giảm khí thải và thân thiện với môi trường.

Ví dụ:

  • API SP biểu thị loại dầu nhớt cao cấp, được thiết kế cho các động cơ xăng hiện đại.
  • API CI-4 hoặc CK-4 là những dòng dầu nhớt tiên tiến dành cho động cơ diesel, thường được sử dụng trong các loại xe tải và xe công nghiệp.

Việc hiểu rõ chỉ số API mang lại lợi ích thiết thực cho người sử dụng tại Việt Nam, giúp bạn chọn được loại dầu nhớt tối ưu cho xe của mình, đảm bảo hiệu suất hoạt động tốt nhất và kéo dài tuổi thọ động cơ.

Chỉ số ACEA

Khi lựa chọn dầu nhớt cho xe, đặc biệt là các dòng xe châu Âu phổ biến tại Việt Nam như Mercedes-Benz, BMW, Audi,…thì việc hiểu rõ ý nghĩa chỉ số dầu nhớt ACEA (Association des Constructeurs Européens de l’Automobile – Hiệp hội Nhà sản xuất ô tô châu Âu) có trên nhãn mác của các lon nhớt là điều cần thiết.

Dựa vào chỉ số ACEA chọn loại dầu nhớt phù hợp nhất cho xe của mình

Tìm hiểu chỉ số đạt chuẩn châu Âu ACEA 

Hệ thống phân loại ACEA chia dầu nhớt thành các cấp độ chất lượng khác nhau, phù hợp với từng loại động cơ như:

  • Cấp A chất lượng cho dầu động cơ máy xăng gasoline: ACEA A1, A3, A4 và A5. Những loại dầu này giúp động cơ xăng vận hành ổn định, tiết kiệm nhiên liệu và giảm ma sát.
  • Cấp B chất lượng cho dầu động cơ máy dầu diesel: ACEA B1, B3, B4, B5. Các sản phẩm thuộc nhóm này có khả năng bảo vệ động cơ tốt, kéo dài thời gian sử dụng và phù hợp với điều kiện vận hành khắc nghiệt.
  • Cấp C chất lượng cho dầu động cơ máy dầu diesel có bộ lọc khí thải DPF: Giúp giảm lượng khí thải độc hại và bảo vệ các hệ thống xử lý khí thải hiện đại.

Chỉ số SAE (SAE Grade)

Một trong những chỉ số dầu nhớt quan trọng nhất chính là chỉ số SAE. Hệ thống phân loại SAE sử dụng các chỉ số như: 0w20, 0w30, 5w30, 10w40,…,để thể hiện độ đặc loãng, độ nhớt của dầu động cơ trong điều kiện nhiệt độ khác nhau.

Trong đó, ký tự “W” viết tắt của “Winter” (mùa đông), cho biết khả năng chảy loãng của dầu ở nhiệt độ thấp. Ví dụ, SAE 5W-30 có nghĩa là dầu có độ nhớt thấp khi thời tiết lạnh và con số 30 phía sau thể hiện độ nhớt khi động cơ hoạt động ở nhiệt độ cao. Con số càng lớn thì dầu càng đặc và khả năng bôi trơn ở nhiệt độ cao càng tốt.

Đối với điều kiện khí hậu nóng ẩm đặc trưng tại Việt Nam, việc lựa chọn dầu nhớt có chỉ số phù hợp như 5W-30 hoặc 10W-40 sẽ giúp đảm bảo động cơ vận hành ổn định, bảo vệ tốt khi xe di chuyển trong nội thành hoặc đi đường dài dưới trời nắng nóng.

Việc hiểu và lựa chọn đúng chỉ số dầu nhớt SAE sẽ giúp bạn tối ưu hiệu suất xe, tiết kiệm nhiên liệu và kéo dài tuổi thọ động cơ trong điều kiện khí hậu đặc trưng từng vùng miền.

Xem thêm: Khi nào cần thay dầu động cơ ô tô?

Chỉ số Viscosity Index (VI)

Viscosity Index (VI) là thước đo phản ánh mức độ thay đổi độ nhớt của dầu nhớt khi nhiệt độ môi trường thay đổi.

  • VI càng thấp: Dầu nhớt sẽ dễ bị loãng hoặc đặc khi nhiệt độ thay đổi, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng bôi trơn và bảo vệ động cơ, đặc biệt trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt.
  • VI càng cao: Dầu nhớt sẽ duy trì độ nhớt ổn định hơn dù nhiệt độ môi trường có biến động. Nhờ đó, động cơ luôn được bảo vệ tốt, vận hành mượt mà trong cả điều kiện thời tiết nóng nực hay lạnh giá.

JASO T903/T904 – Kiểm tra ma sát bộ ly hợp

Khi chọn dầu nhớt cho động cơ xăng hoặc diesel, bên cạnh các chỉ số dầu nhớt như SAE hay API, người tiêu dùng cũng cần quan tâm đến chỉ số JASO – được phát triển bởi Japanese Automotive Standards Organization (Cơ quan Tiêu chuẩn Phương tiện Nhật Bản). Đây là một trong những tiêu chuẩn quan trọng, đặc biệt đối với thị trường châu Á, nơi xe máy chiếm tỷ lệ cao trong tổng số phương tiện giao thông.

  • JASO MA-1: Đảm bảo độ ma sát, chống trượt ly hợp ở các xe 4T đời cũ có tốc độ tua máy thấp.
  • JASO MA-2: Đảm bảo độ ma sát tối ưu, chống trượt ly hợp ở các xe 4T đời mới có tốc độ tua máy cao.
  • JASO MB: Phù hợp cho xe tay ga 4 thì, với đặc tính ma sát thấp, giảm tổn thất công suất động cơ.

Tiêu chuẩn JASO không chỉ đánh giá chất lượng dầu nhớt mà còn phân loại dựa trên khả năng tương thích với hệ thống ly hợp, nhất là với các loại xe sử dụng ly hợp ướt.

Xem thêm: Nguyên nhân khiến ô tô bị rung giật – Cách kiểm tra và xử lý

Câu hỏi thường gặp về chỉ số dầu nhớt

Tìm hiểu về các chỉ số dầu nhớt để bảo vệ động cơ

Một vài chỉ số dầu nhớt cần hiểu rõ

Vì sao cần quan tâm đến chỉ số dầu nhớt?

Việc chọn đúng chỉ số dầu nhớt giúp động cơ vận hành trơn tru, tránh mài mòn, tăng hiệu suất và tiết kiệm nhiên liệu. Đặc biệt, trong điều kiện nhiệt đới nóng ẩm như Việt Nam, chỉ số phù hợp sẽ bảo vệ động cơ hiệu quả hơn.

Vì sao phải chọn nhớt có chỉ số phù hợp?

Trước đây, nhiều người dùng tại Việt Nam thường ưu tiên chọn các loại dầu nhớt có độ đặc cao như nhớt đơn cấp SAE 50 hoặc nhớt đa cấp SAE 20W-50, với quan niệm rằng dầu càng đặc thì càng bảo vệ tốt cho động cơ. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ dầu nhớt hiện đại, quan niệm này đang dần thay đổi.

Hiện nay, các dòng dầu nhớt có chỉ số dầu nhớt thấp hơn như 15W-40, 10W-30 ngày càng được ưa chuộng nhờ khả năng bôi trơn hiệu quả, đồng thời mang lại nhiều lợi ích vượt trội:

  • Giúp giảm tiêu hao nhiên liệu.
  • Giảm tổn thất công suất trong quá trình vận hành.
  • Hỗ trợ khởi động xe dễ dàng hơn trong điều kiện thời tiết lạnh.
  • Giữ cho động cơ hoạt động ổn định ngay từ khi khởi động đến khi nóng máy.

Vì thế, thay vì chọn nhớt quá đặc, người dùng hiện đại đang ưu tiên chọn dầu nhớt có chỉ số dầu nhớt phù hợp, vừa đảm bảo khả năng bảo vệ động cơ, vừa tối ưu hiệu suất vận hành và tiết kiệm chi phí nhiên liệu.

Việc hiểu rõ các chỉ số dầu nhớt là điều vô cùng quan trọng để đảm bảo độ bền, hiệu suất và an toàn cho động cơ. Bằng cách đọc và hiểu đúng các chỉ số như SAE, API, ACEA hay VI, bạn có thể tự tin chọn loại dầu nhớt phù hợp nhất cho xe của mình. Đừng quên thay dầu nhớt định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất để giữ cho động cơ luôn hoạt động mượt mà, tiết kiệm nhiên liệu, gia tăng tuổi thọ xe.

Trong bài viết này, REXOIL đã hướng dẫn bạn đọc hiểu các chỉ số dầu nhớt cơ bản. Để tiếp tục cập nhật thêm kiến thức chuyên sâu và thông tin về dầu nhớt mới nhất, đừng quên ghé thăm Website chính thức của REXOIL.

Là thương hiệu dầu nhớt uy tín đến từ Thổ Nhĩ Kỳ, REXOIL hiện diện tại hơn 66 quốc gia với các dòng sản phẩm đa dạng như dầu động cơ, dầu hộp số, dầu thủy lực và mỡ bôi trơn. Tất cả đều được sản xuất bởi Tập đoàn Aktas, đạt các tiêu chuẩn quốc tế như API, ACEA, SAE và ứng dụng công nghệ tiên tiến từ phòng nghiên cứu & phát triển tại Istanbul. REXOIL cam kết mang đến giải pháp bôi trơn toàn diện, tiết kiệm nhiên liệu, thân thiện với môi trường và phù hợp với mọi nhu cầu vận hành từ cá nhân đến doanh nghiệp.

REXOIL VIỆT NAM – SONG ĐẠI LONG JSC

Địa chỉ: Lầu 3 Tòa nhà Matxi Corp, Đường số 38, P. An Khánh, TP Thủ Đức, TP HCM
Website: www.rexoil.vn
SĐT: 028 77777 369
Email: kinhdoanh@songdailong.com